Als president Sauli Niinistö binnenkort de nieuwe klimaatwet ondertekent, voegt Finland zich bij het kleine kransje van landen als Zweden, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk die zichzelf al bindende uitstootreducties oplegden. Het neemt dan meteen de koppositie in als het eerste land dat resoluut voorbij CO2-neutraal gaat en ook het verwijderen van koolstof uit de lucht verplicht. Al zijn er wel enkele kleinere landen als Bhutan en Suriname die in de praktijk al CO2-negatief zijn, dankzij een strenge aanpak van uitstoot in combinatie met natuurbescherming.
Rekenen op bossen
Volgens de nieuwe klimaatwet moet Finland tegen 2030 zijn uitstoot met 60 procent verminderen ten opzichte van 1990. Tegen 2040 moet de uitstoot met 80 procent afnemen. Daarmee vervroegt Finland zijn eerdere doelstellingen met tien jaar. De goede lezer heeft ondertussen opgemerkt dat Finland ook in 2040 nog broeikasgassen zal uitstoten. Finland zal dus actief CO2 moeten verwijderen uit de atmosfeer om tegemoet te komen aan de verplichtingen van de klimaatwet.
Dat wordt allicht een moeilijke opgave. Finland is op dit moment nog zeer afhankelijk van fossiele energie. Het land bestaat wel voor drie kwart uit bossen, die potentieel koolstof uit de lucht kunnen halen en opslaan. Maar dan nog zijn er stevige ingrepen nodig, want vorig jaar stootten de Finse bossen voor het eerst meer CO2 uit dan dat ze opnamen. Dat komt omdat er de laatste jaren meer wordt gekapt dan aangeplant. Veel van het gekapte hout wordt uiteindelijk verbrand om energie op te wekken.
Klimaatdoelen en plannen
De nieuwe Finse doelstellingen zijn opgesteld door een groep onafhankelijke experts. Ze zijn gebaseerd op het aandeel dat de Finse bevolking heeft in het wereldwijde koolstofbudget. Dat is de hoeveelheid broeikasgassen – momenteel het equivalent van 420 gigaton CO2 - die we nog kunnen uitstoten om de opwarming van de aarde onder 1,5 C° te houden. En zelfs dat budget is niet waterdicht. Als we het niet overstijgen, hebben we 66 procent kans dat de klimaatopwarming beperkt blijft tot 1,5°C.
De Finse minister van Omgeving Emma Kari is optimistisch dat haar land de doelen zal halen en dat zelfs zonder gebruik te maken van handel in emissierechten met andere landen. Ze stelt dat de Russische invasie van Oekraïne de energietransitie in Finland heeft aangewakkerd. De regering zet nu volop in op windenergie en energie-efficiënte gebouwen en het ministerie van land- en bosbouw werkt ondertussen aan haar eerste klimaatplan.
Klimaatactie
Vrede, veiligheid en sterke publieke diensten