De CO2-voetafdruk van je bedrijf berekenen: hoe begin je eraan en wat zijn de voordelen?
Om een concreet cijfer te kunnen plakken op de milieu-impact van hun activiteiten, berekenen meer en meer ondernemingen hun CO2-voetafdruk. Dat aantal zal alsmaar toenemen volgens Kenneth Van den Bergh, medeoprichter van Carbon+Alt+Delete. “Nu zijn vooral grote en beursgenoteerde bedrijven daarmee bezig. Maar die multinationals eisen steeds vaker van hun toeleveranciers en afnemers dat ook zij transparant zijn over hun klimaatimpact.”
Laten we beginnen bij het begin: de CO2-voetafdruk van je bedrijf geeft een inschatting van de broeikasgasemissies (uitgedrukt in CO2-equivalent) die worden uitgestoten als gevolg van de activiteiten van je bedrijf. Kenneth Van den Bergh, medeoprichter van Carbon+Alt+Delete: “Je berekent je CO2-afdruk door gegevens te verzamelen over je energieverbruik, je aankopen, de verplaatsingen van je werknemers, enzoverder. Die cijfers vermenigvuldig je met een emissiefactor. Een emissiefactor geeft de hoeveelheid broeikasgasemissies als gevolg van een bepaalde activiteit weer. Zo is de emissiefactor van elektriciteit in België 150 gram CO2-equivalent per kilowattuur. Informatie over emissiefactoren kan je online terugvinden.”
We nemen een concreet voorbeeld. Stel: jij en je collega’s leggen samen 2000 kilometer per jaar af, van en naar het werk. Dat aantal kilometers vermenigvuldig je met de emissiefactor voor benzine. “Als ondernemers door het bos de bomen niet meer zien, schakelen ze onze hulp in. Over enkele maanden lanceren we bovendien een softwaretool die de input van gegevens deels automatiseert.”
Directe en indirecte emissies
Nog zo’n struikelblok: bereken je je impact in alle stappen van de keten of stop je aan de poort van je bedrijf? “Scope 1 gaat over de directe broeikasgasemissies van het bedrijf, bijvoorbeeld de brandstof die je gebruikt om je gebouw te verwarmen, de bedrijfsvoertuigen in je wagenpark of de koelvloeistoffen in je aircosysteem. Scope 2 omvat de indirecte emissies die het gevolg zijn van het verbruik van elektriciteit of stoom. Scope 3 omvat alle andere indirecte emissies.”
Scope 3 is het moeilijkst te becijferen. “Daaronder vallen woon-werkverkeer, zakenreizen, het transport van je goederen, de producten en diensten die je aankoopt, het afval dat je genereert, het onderhoud van je gebouw … De meeste ondernemingen deinzen ervoor terug om scope 3 volledig te berekenen, omdat ze die informatie vaak bij leveranciers moeten opvragen. En dat verloopt niet altijd van een leien dakje. Soms zijn die gegevens niet eens beschikbaar. Daarom raden we onze klanten aan om eerst te focussen op scope 1, scope 2 en een beperkte set van scope 3-emissies, bijvoorbeeld zakenreizen. Bedrijven die al meer ervaring hebben met het berekenen en opvolgen van hun CO2-voetafdruk, kunnen hun volledige scope 3 in kaart brengen. Als iedere onderneming transparant communiceert over haar activiteiten, wordt het op termijn eenvoudiger om scope 3 te berekenen.”
CO2-neutraal
Als je een inschatting van je broeikasgasemissies hebt gemaakt, is de kous nog niet af. “Het is nuttig om de resultaten grondig te analyseren en te bekijken hoe je je uitstoot kunt verminderen. Wil je klimaatneutraal worden, dan kan je een deel van je uitstoot ook compenseren. Laat je inspanningen dan zeker controleren door een onafhankelijke certificeringsinstantie zoals Vinçotte om een CO2-neutraal label te behalen.”
Waarom de CO2-voetafdruk van je bedrijf berekenen?
1. Het helpt je om duurzaamheidsacties te selecteren
De resultaten van je CO2-voetafdruk kunnen je helpen om een concreet actieplan op te stellen in het kader van je duurzaamheidsstrategie. Bovendien kan je de oefening elk jaar of na enkele jaren herhalen om te evalueren of je op het juiste spoor zit of moet bijsturen.
2. Je anticipeert op vragen van investeerders, stakeholders en klanten
Zoals we al aangaven in het artikel Vijf goeie redenen om een duurzaamheidsverslag te publiceren, eisen banken en investeerders, stakeholders, klanten, consumenten en werknemers meer transparantie van bedrijven en organisaties op het vlak van duurzaamheid. “Nu zijn vooral grote en beursgenoteerde bedrijven daarmee bezig. Maar omdat ze hun impact in alle stappen van de keten willen berekenen, zullen ze aan hun toeleveranciers en afnemers gedetailleerde informatie vragen. En daar blijft het vaak niet bij. In een volgende stap zullen ze hen ook vragen om hun emissies te verminderen.”
In de (verre) toekomst zullen klimaatneutrale bedrijven de norm worden. Europa heeft immers het ambitieuze plan opgevat om onze hele maatschappij klimaatneutraal te maken tegen 2050. Dat betekent dat je je uitstoot vermindert en wat je toch nog uitstoot compenseert. Giganten als Unilever, Signify en Siemens hebben al aangekondigd dat ze tegen 2025 of 2030 netto geen emissies meer willen uitstoten. Microsoft wil koolstofnegatief worden over tien jaar en VELUX wil zelfs de emissies uit het verleden compenseren.
3. De regelgeving wordt strenger
Bedrijven die onder het Europese emissiehandelssysteem vallen zijn verplicht om hun CO2-voetafdruk te meten. Er zijn nog geen plannen om die verplichting uit te breiden. “Maar ik sluit dat in de toekomst niet uit. Bovendien duiken er talrijke voorbeelden op van soft law. Zo heeft de Vlaamse overheid de CO2-prestatieladder ingevoerd als gunningscriterium voor overheidsopdrachten in de bouwsector.” De CO2-prestatieladder is een instrument dat bouwbedrijven stimuleert om hun CO2-uitstoot te rapporteren en te reduceren.