Circular Materials Center opent deuren in West-Vlaanderen

Met meer dan 900 bedrijven en zo’n 15.000 jobs is de textiel- en kunststoffensector cruciaal voor de economie in West-Vlaanderen. Het nieuwe Circular Materials Center (CMC) in Kortrijk wil alle expertise en knowhow over circulaire materialen in de regio verzamelen.

“Het CMC is een opleidings- en onderzoekscentrum dat focust op circulair ondernemen in twee sectoren: kunststoffen en textiel”, zegt Lieven Tack, algemeen directeur van POM West-Vlaanderen. “In een circulaire economie proberen we producten zo hoogwaardig mogelijk te blijven gebruiken. We gaan ze herstellen, tweedehands verkopen of uit elkaar halen en omvormen tot nieuwe producten. De gekozen materialen zijn gerecycleerd of biogebaseerd en kunnen bij hun levenseinde opnieuw gerecycleerd of afgebroken worden. Het Circular Materials Center wil circulair ondernemen stimuleren en tegelijk een uithangbord zijn om te tonen wat deze innovatieve sector in haar mars heeft. Het centrum zal ook kansen bieden aan werkzoekenden en scholieren die een duurzame job zoeken. Zo bouwen we de circulaire economie in West-Vlaanderen samen verder uit.”

Drie pijlers

De algemene visie achter het Circular Materials Center vertaalt zich in drie concrete pijlers: onderzoek, opleiding en ontmoetingsmogelijkheden. “Eerst en vooral spitsen we ons grotendeels toe op het aanbieden van testfaciliteiten”, aldus Lieven Tack. “In het CMC kunnen bedrijven en onderzoekers bepaalde machines gebruiken, nieuwe technieken uittesten … We willen meer onderzoek mogelijk maken rond nieuwe materialen en circulair ondernemen, zodat we meer expertise kunnen opbouwen.”

Het CMC organiseert ook trainingen en opleidingen rond circulaire economie. Die richten zich tot verschillende doelgroepen: van opleidingen voor werknemers over trainingen voor werkzoekenden tot inspiratiemomenten voor leerlingen van het secundair en hoger onderwijs. Het CMC wil zoveel mogelijk potentiële werknemers warm maken voor de circulaire economie. “De opleidingen zijn natuurlijk geen doelstelling an sich. Ze zorgen ervoor dat nieuwe kennis doorstroomt naar de bedrijven, die op hun beurt meer duurzame materialen en producten gaan aanbieden”, verduidelijkt Tack. “Daarnaast willen we via een uitgebreid aanbod aan kwaliteitsvolle opleidingen ook meer hoogopgeleide werknemers naar de West-Vlaamse arbeidsmarkt leiden.”

Ten slotte biedt het CMC vergader- en opleidingsruimtes aan, waar bedrijven, kennisinstellingen en andere partners kunnen netwerken en overleggen. Er is ook ruimte voor infosessies en opleidingen.

Kloppend hart van de textielindustrie

Het nieuwe CMC heeft een lange voorgeschiedenis. Het is ontstaan uit het vroegere Vlaams Kunststoffencentrum (VKC). POM West-Vlaanderen nam de exploitatie over en blies met een aantal gerichte investeringen nieuw leven in het centrum. “Hoewel Kortrijk eeuwenlang het kloppende hart was van de textielnijverheid, dreigde de sector daar langzaam weg te kwijnen”, schetst Jean de Bethune, gedeputeerde van de provincie West-Vlaanderen. “De provincie en de POM hebben dan samen beslist om de textiel- en kunststoffensector, die nauw met elkaar verweven zijn, opnieuw in Kortrijk te verankeren. Omdat we dat op een toekomstgerichte manier wilden doen, kwamen we automatisch uit bij de circulaire economie.”

“Toen onze visie duidelijk was, besloten we het VKC te transformeren tot een Circular Materials Center. De bestaande test- en onderzoekshal van het VKC werd uitgebreid met een nieuwe innovatiehal, een ruim opleidingscentrum en een mooi aanbod aan vergader- en eventfaciliteiten. De inhoudelijke opdracht van het CMC werd verruimd en er kwam meer aandacht voor samenwerkingen, met de KU Leuven, Centexbel en PlastIQ als vaste huispartners.”

Via opleidingen zorgen we dat er nieuwe kennis doorstroomt naar de bedrijven

Talent in West-Vlaanderen houden

Op het vlak van opleiding en onderzoek steekt het nieuwe Circular Materials Center een extra tandje bij om kwaliteitsvolle partnerships te creëren. Dat is een bewuste keuze, want West-Vlaanderen kampt al jaren met een hardnekkige brain drain. Bijna 80 procent van de West-Vlaamse jongeren studeert vandaag buiten de provincie af, en velen keren niet meer terug.

“Een van de grootste hindernissen voor de West-Vlaamse industrie is dat hier weinig universiteiten en hogescholen gevestigd zijn”, weet Jean de Bethune. “Uit studies is gebleken dat kenniscentra weinig contact hebben met bedrijven die 40 kilometer of meer van hen verwijderd zijn. We moeten in West-Vlaanderen dus nieuwe kenniscentra ontwikkelen, dichter bij onze bedrijven. Op de as Gent-Kortrijk-Tielt ligt Kortrijk centraal. Vandaar dat we het nieuwe Circular Materials Center daar gevestigd hebben.”

Open structuur

Naast de vaste referentiepartners, die de permanente kern van het CMC vormen, is iedereen die een steentje kan bijdragen er welkom. Zo kan de VDAB perfect bestaan naast PlastIQ, de huispartner die bedrijven helpt om bekwame werknemers aan te trekken en indien nodig op te leiden. Samen met de KU Leuven en andere kennisinstellingen wil het CMC ook kwaliteitsvolle opleidingen aanbieden, bijvoorbeeld postdoctoraten of master-na-master-opleidingen. Op die manier kan er een academische onderzoeksdynamiek ontstaan rond de kunststoffen- en textielindustrie.

“Om de West-Vlaamse kmo’s optimaal te helpen, werkt het CMC samen met professionele sectororganisaties, zoals essenscia, Agoria en Fedustria, en met interprofessionele werkgeversorganisaties, zoals Voka en UNIZO”, zegt de Bethune. “Op termijn willen we ook sector- en grensoverschrijdend gaan werken. Ik denk bijvoorbeeld aan het ontwikkelen van ‘intelligente’, bio-afbreekbare plastics die zowel in de textiel- als in de voedingssector gebruikt kunnen worden. Ook samenwerking over de landsgrenzen heen is een optie: de komende maanden en jaren willen we graag onze krachten bundelen met kenniscentra in Noord-Frankrijk.”

Nu grondstoffen steeds schaarser worden, biedt circulair ondernemen ongelooflijke kansen

Circulaire toekomst

Nu het gebrek aan grondstoffen op onze maatschappij begint te wegen, biedt circulair ondernemen ongelooflijke opportuniteiten, meent de Bethune. “Het zou dom zijn om al die zogenaamde ‘afvalstoffen’ gewoon te verbranden. Intelligente oplossingen combineren met duurzame technologieën, dat is de toekomst. Via het CMC willen we volop in dat verhaal investeren. De textielsector heeft nog altijd een ongelooflijk potentieel, maar ze moet mee evolueren. Als provincie willen we daarin een sleutelrol spelen. De circulaire economie wordt een historische omslag voor West-Vlaanderen.”

Het Circular Materials Center is een initiatief van de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (POM) West-Vlaanderen, in samenwerking met enkele strategische partners zoals kennis- en opleidingsinstellingen, sector- en werkgeversorganisaties en tal van bedrijven.

Bezoek het CMC virtueel via een 360°-toer: circularmaterialscenter.be